Một
người giỏi lắng nghe không chỉ nghe được những điều được nói ra mà cả những điều
người nói không nói hoặc chỉ nói một phần.
Lắng
nghe bao gồm quan sát ngôn ngữ cơ thể và nhận ra được sự mâu thuẫn giữa thông
điệp lời nói và phi lời nói. Chẳng hạn, nếu một người nói với bạn rằng họ hài
lòng với cuộc sống của mình, nhưng qua cái nghiến răng hoặc đôi mắt đầy nước, bạn
cần thấy được sự mâu thuẫn giữa thông điệp lời nói và phi lời nói, họ có thể
nói vậy mà không phải vậy. Lắng nghe yêu cầu sự tập trung và sử dụng các giác
quan khác ngoài việc chỉ chú tâm vào lời nói.
Lắng
nghe không giống như nghe thấy, và để lắng nghe một cách hiệu quả, bạn không chỉ
sử dụng mỗi đôi tai.
1. Dừng nói
“Nếu
Thượng đế muốn chúng ta nói nhiều hơn nghe, ông ấy đã cho chúng ta 1 cái tai và
2 cái lưỡi ” ~ Mark Twain.
Đừng
nói, hãy lắng nghe. Khi người khác nói, hãy lắng nghe họ đang nói gì, không ngắt
lời, không nói át đi hoặc giúp họ kết thúc câu nói. Đừng như vậy, hãy chỉ lắng
nghe thôi. Khi người khác đã nói xong, có thể bạn cần làm rõ để chắc chắn bạn
hiểu được chính xác thông điệp của họ.
2. Sẵn sàng Lắng nghe
Hãy
thư giãn. Tập trung vào người nói. Hãy để những thứ khác ra khỏi đầu. Tâm trí
con người dễ bị xao nhãng bởi các suy nghĩ khác – như trưa nay ăn gì, mấy giờ
phải đi để bắt kịp tàu, hình như trời sắp mưa – hãy cố gắng loại bỏ những suy
nghĩ khác ra khỏi đầu và tập trung vào các lời nói đang được chuyển tải.
3. Giúp người nói thoải
mái
Giúp
người nói cảm thấy họ có thể giao tiếp một cách thoải mái. Hãy nhớ các nhu cầu
và mối quan tâm của họ. Gật đầu hoặc sử dụng các điệu bộ hoặc lời nói để khích
lệ họ tiếp tục. Duy trì giao tiếp bằng mắt nhưng đừng nhìn họ chằm chằm – hãy cho
họ thấy rằng bạn đang lắng nghe họ và hiểu được những gì họ đang nói.
4. Loại bỏ những thứ
gây xao nhãng
Hãy
tập trung vào thông điệp người khác đang nói, đừng vẽ vời, xếp lại giấy tờ,
nhìn ra cửa sổ, cắn móng tay hoặc những việc tương tự. Tránh ngắt lời không cần
thiết làm gián đoạn quá trình lắng nghe và gửi thông điệp đến người nói rằng bạn
không thích nghe hoặc mất chú ý.
5. Đồng cảm
Hãy
cố gắng hiểu được quan điểm của người khác. Hãy nhìn các vấn đề từ góc nhìn của
họ. Quên đi các định kiến. Khi để tâm trí mở, chúng ta có thể đồng cảm hơn với
người nói. Nếu họ nói điều gì chúng ta không đồng quan điểm, hãy chờ và chuẩn bị
lý lẽ để phản đối nhưng hãy để tâm trí mở đối với quan điểm của người khác.
6. Hãy kiên nhẫn
Khi
người nói dừng lại, thậm chí là dừng lâu, cũng không hẳn là họ đã nói xong. Hãy
kiên nhẫn và để người nói tiếp tục trong khoảng thời gian của họ, đôi khi họ cần
thời gian để xác định phải nói gì và nói như thế nào. Đừng bao giờ ngắt lời hoặc
kết thúc một câu nói cho người khác.
7. Tránh định kiến
Hãy
cố gắng vô tư, không định kiến. Đừng trở nên tức tối và đừng để thói quen hoặc
tác phong của người nói làm bạn xao nhãng khỏi những điều họ đang thực sự nói. Mỗi
người lại có cách nói khác nhau – chẳng hạn một số người hay lo lắng hoặc ngượng
ngịu hơn người khác, một số người nói giọng địa phương hoặc sử dụng tay thái
quá, một số người vừa đi vừa nói, một số người thích ngồi nói. Hãy tập trung
vào điều họ nói và cố gắng hỏ qua phong cách họ nói.
8. Lắng nghe âm sắc
Cả
âm lượng và âm sắc đều bổ trợ cho điều người nghe nói. Một người nói giỏi là
người biết sử dụng cả âm lượng và âm sắc để giữ người nghe chú ý, tất cả mọi
người đều sử dụng ngữ điệu, âm sắc và âm lượng của giọng nói trong từng trường
hợp cụ thể - hãy để chúng giúp bạn hiểu được điều người nói nhấn mạnh.
9. Lắng nghe lấy ý –
Không chỉ nghe lấy từ
Bạn
cần nhìn vào bức tranh toàn cảnh, không chỉ từng phần, từng mảnh rời rạc. Có thể
một trong những khía cạnh khó nhất của lắng nghe là khả năng kết nối các mảnh
thông tin vào nhau thành ý của người nói. Khi bạn tập trung, không xao lãng, điều
này sẽ trở nên dễ hơn.
10. Hãy chờ và quan sát
giao tiếp phi ngôn ngữ.
Các
điệu bộ, biểu cảm khuôn mặt, chuyển động mắt, tất cả đều quan trọng. Chúng ta
không chỉ lắng nghe bằng tai mà cả bằng mắt – hãy quan sát và lấy thông tin bổ
sung được truyền tải thông qua giao tiếp phi ngôn ngữ.
Đừng
vội vã kết luận điều bạn nhìn thấy và nghe thấy. Bạn cần luôn phải làm rõ để chắc
chắn điều bạn hiểu là đúng.
A
good listener will listen not only to what is being said, but also to what is
left unsaid or only partially said.
Listening
involves observing body language and noticing inconsistencies between verbal
and non-verbal messages. For example, if someone tells you that they are happy
with their life but through gritted teeth or with tears filling their eyes, you
should consider that the verbal and non-verbal messages are in conflict, they
maybe don't mean what they say.
Listening requires you to concentrate and use your other senses in
addition to simply hearing the words spoken.
Listening
is not the same as hearing and in order to listen effectively you need to use
more than just your ears.
1. Stop Talking
“If
we were supposed to talk more than we listen, we would have two tongues and one
ear.” Mark Twain.
Don't
talk, listen. When somebody else is
talking listen to what they are saying, do not interrupt, talk over them or
finish their sentences for them. Stop,
just listen. When the other person has
finished talking you may need to clarify to ensure you have received their
message accurately.
2. Prepare Yourself to Listen
Relax. Focus on the speaker. Put other things out of mind. The human mind is easily distracted by other
thoughts – what’s for lunch, what time do I need to leave to catch my train, is
it going to rain – try to put other thoughts out of mind and concentrate on the
messages that are being communicated.
3. Put the Speaker at Ease
Help
the speaker to feel free to speak.
Remember their needs and concerns.
Nod or use other gestures or words to encourage them to continue. Maintain eye contact but don’t stare – show
you are listening and understanding what is being said.
4. Remove Distractions
Focus
on what is being said: don’t doodle, shuffle papers, look out the window, pick
your fingernails or similar. Avoid unnecessary interruptions. These behaviours disrupt the listening
process and send messages to the speaker that you are bored or distracted.
5. Empathise
Try to understand the
other person’s point of view. Look at
issues from their perspective. Let go of
preconceived ideas. By having an open
mind we can more fully empathise with the speaker. If the speaker says something that you
disagree with then wait and construct an argument to counter what is said but
keep an open mind to the views and opinions of others.
6. Be Patient
A
pause, even a long pause, does not necessarily mean that the speaker has
finished. Be patient and let the speaker
continue in their own time, sometimes it takes time to formulate what to say
and how to say it. Never interrupt or
finish a sentence for someone.
7. Avoid Personal Prejudice
Try
to be impartial. Don't become irritated
and don't let the person’s habits or mannerisms distract you from what they are
really saying. Everybody has a different
way of speaking - some people are for example more nervous or shy than others,
some have regional accents or make excessive arm movements, some people like to
pace whilst talking - others like to sit still.
Focus on what is being said and try to ignore styles of delivery.
8. Listen to the Tone
Volume
and tone both add to what someone is saying.
A good speaker will use both volume and tone to their advantage to keep
an audience attentive; everybody will use pitch, tone and volume of voice in
certain situations – let these help you to understand the emphasis of what is
being said.
9. Listen for Ideas – Not Just Words
You
need to get the whole picture, not just isolated bits and pieces. Maybe one of the most difficult aspects of
listening is the ability to link together pieces of information to reveal the
ideas of others. With proper
concentration, letting go of distractions, and focus this becomes easier.
10. Wait and Watch for Non-Verbal Communication
Gestures,
facial expressions, and eye-movements can all be important. We don’t just listen with our ears but also
with our eyes – watch and pick up the additional information being transmitted
via non-verbal communication.
Do not jump to
conclusions about what you see and hear. You should always seek clarification
to ensure that your understanding is correct.
(Source: Skills You Need)
